Συμμετοχή μεγαλοκαταθετών σε περίπτωση εκκαθάρισης προτείνει το Ευρωκοινοβούλιο(Μοντέλο Κύπρου)

Οι καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ θα πρέπει να προστατεύονται σε κάθε περίπτωση από το «κούρεμα» των πιστωτών μιας τράπεζας, σύμφωνα με νομοθετική πρόταση που υπερψήφισε τη Δευτέρα το βράδυ η επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Παράλληλα, οι ευρωβουλευτές προτείνουν την καθιέρωση ιεραρχίας βάσει της οποίας θα επιβάλλονται ζημίες. Ετσι, προτείνεται να ευνοούνται οι ανασφάλιστοι καταθέτες έναντι των ομολογιούχων, ενώ πρώτοι θα υφίστανται απώλειες οι μέτοχοι μιας προβληματικής τράπεζας. Οι ασφαλισμένοι καταθέτες, δηλαδή όσοι έχουν καταθέσεις μικρότερες από 100.000 ευρώ, θα πρέπει να προστατεύονται από το «κούρεμα» των πιστωτών μιας τράπεζας σε περίπτωση αναδιάρθρωσής της, σύμφωνα με την πρόταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Παράλληλα, οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν ότι οι ανασφάλιστοι καταθέτες να πρέπει να υφίστανται ζημίες, αλλά μόνο στην έσχατη περίπτωση και μετά τους ομολογιούχους. Τη Δευτέρα το βράδυ η Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενέκρινε με συντριπτική πλειοψηφία (39 υπέρ, 6 κατά) προσχέδιο νομοθετικής πρότασης για το ευρωπαϊκό πλαίσιο που θα ορίζει, μεσοπρόθεσμα, την οικονομική διάσωση τραπεζών. Σύμφωνα με τις προτάσεις του Ε.Κ., οι καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ θα πρέπει να προστατεύονται σε κάθε περίπτωση, αρχή που τέθηκε υπό αμφισβήτηση στην περίπτωση της κυπριακής διάσωσης, όταν αρχικά το Eurogroup αποδέχθηκε την καταπάτησή της, μόνο και μόνο για να διορθώσει το λάθος αφότου ήδη είχε τρωθεί η εμπιστοσύνη των καταθετών. Επίσης, οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν ότι οι καταθέτες κάθε μεγέθους θα πρέπει να ευνοούνται έναντι των υπολοίπων πιστωτών και έτσι προτείνουν μια σαφή ιεραρχία βάσει της οποίας θα κατανέμονται οι ζημίες. Ετσι, πρώτοι θα βαρύνονται με απώλειες οι μέτοχοι μιας προβληματικής τράπεζας, στη συνέχεια οι ομολογιούχοι, μειωμένης και αυξημένης εξασφάλισης και τέλος οι ανασφάλιστοι καταθέτες, στους οποίους θα επιβάλλεται «κούρεμα» μόνο στην έσχατη περίπτωση. Παράλληλα, το Ε.Κ. δεν αποδέχεται την πρόταση της Κομισιόν να χρησιμοποιούνται χρήματα από τα εθνικά ταμεία εγγύησης καταθέσεων για την οικονομική διάσωση τραπεζών, ενώ προτείνει το νέο πλαίσιο να ισχύσει το αργότερο από τον Ιανουάριο του 2016 και όχι από το 2018, όπως πρότεινε η Επιτροπή. Σπανίως μια πρόταση έχει μόνο θετικά σημεία και το ακανθώδες ζήτημα της διάσωσης των τραπεζών, το οποίο ήρθε εκ νέου στην επικαιρότητα με οδυνηρό τρόπο στην περίπτωση της Κύπρου, ασφαλώς δεν αποτελεί εξαίρεση. Ετσι, η αδυναμία πλήρους προστασίας των ανασφάλιστων καταθετών αποτελεί αναμφισβήτητα μειονέκτημα της πρότασης. Το γεγονός αυτό αυξάνει τον κίνδυνο μετακίνησης καταθέσεων από τράπεζες ή χώρες που μπορεί να θεωρηθούν ευάλωτες. Από την άλλη πλευρά, το γεγονός ότι οι μεγαλοκαταθέτες θα ευνοούνται έναντι των ομολογιούχων αποτελεί θετικό σημείο της πρότασης, όπως και το γεγονός ότι προτείνεται σαφής σειρά με βάση την οποία θα επιβάλλονται απώλειες. Σε κάθε περίπτωση, όμως, στο εξής ένας καταθέτης θα πρέπει να μάθει να σκέφτεται ως επενδυτής και να ελέγχει πολύ προσεκτικά την οικονομική κατάσταση της τράπεζας όπου τοποθετεί τα χρήματά του. Στην ουσία, η πρόταση αποσκοπεί στην προστασία όχι μόνο των καταθετών, αλλά και των Ευρωπαίων φορολογουμένων, οι οποίοι από το 2008 μέχρι σήμερα έχουν επωμιστεί το βάρος της τραπεζικής διάσωσης δανείζοντάς τους 1,7 τρισ. ευρώ. Σαφώς οι φορολογούμενοι δεν μπορεί να διασώζουν επ’ άπειρον τους τραπεζίτες από τις λανθασμένες επιλογές τους.

Σύμφωνα με την πρόταση, οι καταθέτες κάθε μεγέθους θα πρέπει να ευνοούνται έναντι των υπολοίπων πιστωτών στην ιεραρχία κατανομής των ζημιών.

Το ερώτημα είναι αν εν μέσω της ευρωπαϊκής κρίσης δημοσίου χρέους είναι η πιο κατάλληλη στιγμή να αλλάξει το status quo. Την περασμένη εβδομάδα, οι περισσότεροι υπουργοί Οικονομικών των «27» υποστήριξαν την πρόταση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Κομισιόν να ευνοούνται οι καταθέτες έναντι των ομολογιούχων, αν και υπήρξαν και διαφωνίες (Γερμανία - Ολλανδία) και διαφοροποιήσεις (Γαλλία, Ισπανία). Η τελική νομοθετική πρόταση θα πρέπει να ψηφιστεί από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και από τα 27 κράτη-μέλη για να αποκτήσει την ισχύ οδηγίας.      

πηγή: Η Καθημερινή