Αναζητώντας ρευστότητα πέρα από τις τράπεζες

Aνάλυση του MIKE DOLAN/REUTERS

 

Ο μη τραπεζικός δανεισμός προς τις επιχειρήσεις μπορεί να θεωρείται προς το παρόν «εξωτική επιλογή» στην Ευρώπη, όμως η τάση κερδίζει έδαφος.

Με την έλλειψη τραπεζικού δανεισμού προς τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να παγώνει την ανάπτυξη στη Γηραιά Ηπειρο, η παράκαμψη των «μεσαζόντων» –αν όχι η πλήρης αγνόησή τους– γίνεται ολοένα και πιο ελκυστική. Οι αυστηρότεροι κανονισμοί σε συνδυασμό με την αποφυγή της πιθανότητας δημιουργίας επισφαλειών εμποδίζουν, προς το παρόν, τη διοχέτευση της φθηνής ρευστότητας από τις κεντρικές τράπεζες στην πραγματική οικονομία.

Για τις κυβερνήσεις που τελούν υπό το βάρος τεράστιων δανείων και έχουν επίσης έλλειψη ρευστότητας, αλλά και για τους φορολογουμένους, οι οποίοι αναγκάστηκαν να διασώσουν μεγάλο αριθμό προβληματικών τραπεζών την τελευταία εξαετία, οι κεφαλαιακοί περιορισμοί ή η χαλάρωση των κανονισμών παροχής δανείων δεν αποτελούν ασφαλώς την απάντηση. Ωστόσο, αν η μακροπρόθεσμη ενδυνάμωση του τραπεζικού συστήματος είναι ασύμβατη με τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, στις οποίες απασχολείται άνω των δύο τρίτων των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα στις χώρες-μέλη της Ευρωζώνης, το αποτέλεσμα θα είναι η στασιμότητα. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕKT, ο δανεισμός προς τις επιχειρήσεις συνέχισε να συρρικνώνεται τον Μάρτιο σε ποσοστό άνω του 1% σε ετήσια βάση. Ανάλογα είναι και τα στοιχεία της Τράπεζας της Αγγλίας, με τον δανεισμό προς τις βρετανικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις να σημειώνει πτώση άνω του 3% το τελευταίο 12μηνο. Το πρόβλημα είναι πλέον πανευρωπαϊκό.

   

Μέχρι στιγμής, οι κεντρικές τράπεζες τηρούν στάση αναμονής. Το Ταμείο Χρηματοδότησης Δανεισμού της Τράπεζας της Αγγλίας, μέσω του οποίου διατίθεται φθηνό χρήμα στις εμπορικές τράπεζες με στόχο τη διοχέτευσή του σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά, έχει μεικτά αποτελέσματα μέχρι στιγμής. Η αρχική δραστηριότητά του επικεντρώθηκε στη χορήγηση στεγαστικών δανείων, με αποτέλεσμα να ζητηθεί η επικέντρωσή του σε νέο στόχο, τις επιχειρήσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΕΚΤ προετοιμάζει ένα ανάλογο σχήμα. Εκτιμήσεις αναφέρονται στην πιθανότητα να συνοδεύεται από αλλαγές στις απαιτήσεις διασφάλισης (υποθήκες κ.ά.). Ωστόσο, το σχετικό σχέδιο δεν αναμένεται να είναι έτοιμο αυτήν την εβδομάδα, ώστε να συζητηθεί από την Επιτροπή. Στις αρχές της εβδομάδος πάντως, τόσο το Βερολίνο όσο και η Μαδρίτη δημοσιοποίησαν ένα ανάλογο πρόγραμμα χρηματοδοτήσεων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που θα υλοποιηθεί με την εγγύηση του Δημοσίου.     

Γιατί λοιπόν να μην παρακάμψουμε το τραπεζικό σύστημα; Μια λύση είναι η διοχέτευση μέρους των τρισ. ευρώ που διαθέτουν τα ευρωπαϊκά συνταξιοδοτικά και ασφαλιστικά ταμεία σε συγκεκριμένα δανειακά σχήματα, που θα περιλαμβάνουν ακόμη και την άμεση δανειοδότηση επιχειρήσεων. Με το 80% των εταιρικών δανείων στην Ευρώπη να προέρχεται από τις τράπεζες και μόλις το 20% από τις με την ευρεία έννοια «αγορές» –ομολογιακά δάνεια, ιδιωτικός δανεισμός– υπάρχουν μεγάλα περιθώρια διεύρυνσης του τελευταίου αυτού ποσοστού και συρρίκνωσης του πρώτου. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι τα αντίστοιχα στις ΗΠΑ είναι επίσης 20% και 80%, αλλά... αντίστροφα. Ο μη τραπεζικός δανεισμός προς τις επιχειρήσεις μπορεί να θεωρείται προς το παρόν «εξωτική επιλογή» στην Ευρώπη, όμως η τάση κερδίζει έδαφος, αρκεί να υλοποιηθεί σωστά με τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων: επενδυτών, επιχειρήσεων και κυβερνήσεων...

ΠΗΓΗ :H KAΘΗΜΕΡΙΝΗ