Στο μέτωπο του φυσικού αερίου, κατεπείγει το άνοιγμα της αγοράς λιανικής μέσα από το "σπάσιμο" του μονοπωλίου των ΕΠΑ (Αττικής, Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας) με βάση σχετική κοινοτική οδηγία. Στόχος είναι να διαχωριστεί η δραστηριότητα της εμπορίας από αυτήν της διαχείρισης των δικτύων πόλης, ώστε να εισέλθουν και άλλοι παίκτες στην αγορά.
Βήματα προς την κατεύθυνση αυτή είχαν γίνει από τη προηγούμενη κυβέρνηση (σσ: είχε ετοιμαστεί από τον υφυπουργό ΠΕΚΑ Α.Παπαγεωργίου σχετικό νομοσχέδιο), ουδέποτε ωστόσο κατατέθηκε στη Βουλή καθώς ακολούθησαν οι εκλογές. Ούτε όμως επί ΝΔ, ούτε φυσικά τώρα, κατέστη δυνατόν να επιλυθεί το μείζον πρόβλημα της εξεύρεσης των απαιτούμενων κονδυλίων προκειμένου να αποζημιωθούν οι ξένοι μέτοχοι των ΕΠΑ, η BP (στην Αττική) και η ιταλική ENI (σε Θεσσαλονίκη και Θεσσαλία) για την απώλεια του δικαιώματος της αποκλειστικής διανομής.Το δικαίωμα αυτό αφορά την αποκλειστική διανομή αερίου για διάστημα 30 ετών. Π.χ. η ΕΠΑ Αττικής ιδρύθηκε το 2001, και κατέχει το εν λόγω δικαίωμα μέχρι και το 2031.
Το σκεπτικό της παροχής αποκλειστικού δικαιώματος για τόσο μεγάλο διάστημα ήταν ότι τη δεκαετία του 2000, η διείσδυση του φυσικού αερίου στην Ελλάδα ήταν από μηδενική ως ελάχιστη, χρειαζόταν επομένως ένα ισχυρό κίνητρο για τον όποιο επενδυτή να επενδύσει σε δίκτυα και υποδομές. Αυτός είναι και ο λόγος που η συμφωνία του 2001 είχε την έγκριση της Κομισιόν.
Αλλά πριν από μερικά χρόνια η κοινοτική νομοθεσία άλλαξε. Πλέον απαγορεύεται οι τοπικές εταιρείες παροχής (ΕΠΑ) να έχουν αποκλειστικό δικαίωμα πώλησης αερίου σε οικιακούς, επαγγελματικούς και βιομηχανικούς πελάτες, με το σκεπτικό ότι αυτό στερεί από τους καταναλωτές το δικαίωμα επιλογής προμηθευτή, δεν εποιτρέπει την ανάπτυξη ανταγωνισμού, και έτσι επιβαρύνει τις τιμές. Αλλωστε η Ελλάδα θεωρείται από τους πρωταθλητές στις τιμές φυσικού αερίου πανευρωπαικά.
Η Κομισιόν αντιλαμβάνεται ότι πρέπει να βρεθεί μια φόρμουλα αποζημίωσης των ξένων μετόχων των ΕΠΑ. Διαφορετικά, αν δεν βρεθούν τα απαραίτητα κονδύλια ή κάποια ισοδύναμης αξίας αντισταθμιστικά οφέλη, οι επενδυτές θα προσφύγουν νομικά, και επομένως η απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου θα καθυστερήσει και άλλο.
Αλλά το μεγάλο πολιτικό αγκάθι στα ενεργειακά δεν είναι αυτό. Το μεγάλο αγκάθι αφορά στη “Μικρή ΔΕΗ”.
Εδώ οι δανειστές ασκούν πιέσεις να ιδιωτικοποιηθεί υποχρεωτικά η "Μικρή ΔΕΗ" από το 2016, εφόσον στο μεταξύ αποτύχουν όλα τα εναλλακτικά μέτρα για την απελευθέρωση της ελληνικής αγοράς ηλεκτρισμού. Τα εναλλακτικά αυτά μέτρα δεν είναι άλλα από τις δημοπρασίες λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής ισχύος από τη ΔΕΗ (μοντέλο NOME) με αποδέκτες αποκλειστικά ιδιώτες προμηθευτές. Οι τελευταίοι θα μεταπωλούν την ενέργεια που θα αγοράζουν από τη ΔΕΗ σε πελάτες τους, νοικοκυριά ή βιομηχανίες, με στόχο να πάψει η ΔΕΗ να μονοπωλεί το λιγνίτη και τα υδροηλεκτρικά. Αν το μέτρο αυτό δεν καταφέρει να βελτιώσει τις συνθήκες ανταγωνισμού στην Ελλάδα, τότε μόνο μέσω της πώλησης της "Μικρής ΔΕΗ" θα μπορέσει να ανοίξει η αγορά, εκτιμούν οι δανειστές. Στην πραγματικότητα οι θεσμοί θεωρούν πως το μοντέλο ΝΟΜΕ δεν είναι παρά ενα μεταβατικό μέτρο, και πως μόνο με τη “Μικρή ΔΕΗ” θα ανοίξει στην πραγματικότητα η αγορά που μονοπωλείται από τη ΔΕΗ.
Σχετικό έγγραφο με τις αναλυτικές θέσεις των δανειστών για τα ενεργειακά έλαβε η ελληνική πλευρά προχθές το απόγευμα. Κυρίαρχο στοιχείο είναι η αναφορά στην ανάγκη η ΔΕΗ να περιορίσει το μονοπώλιό της στον ηλεκτρισμό. Ζητείται συγκεκριμένα να είναι τόσο μαζικές οι δημοπρασίες ΝΟΜΕ, ώστε μέσω αυτών η ΔΕΗ να απωλέσει μερίδιο αγοράς 30%. Τίθενται, δε, από τους δανειστές χρονοδιαγράμματα, επισημαίνοντας πως αν π.χ. εντός του 2016 δεν έχουν επιτευχθεί οι στόχοι, τότε η πώληση της “Μικρής ΔΕΗ” θα είναι μονόδρομος.
Αγνωστος "Χ" της διαπραγμάτευσης παρέμενε μέχρι αργά χθες το βράδυ και η τύχη της ελληνικής πρότασης για τον ΑΔΜΗΕ. Στο μέτωπο αυτό, οι δανειστές φαίνονται "ανοικτοί" ως προς την εναλλακτική πρόταση που έχει καταθέσει η ελληνική πλευρά. Δηλαδή αντί να ιδιωτικοποιηθεί ο ΑΔΜΗΕ, να παραμείνουν τα πάγιά του (δίκτυα, γραμμές) κατά 100% στη μητρική ΔΕΗ, και να μεταβιβαστεί σε μια νέα εταιρεία, εντελώς ανεξάρτητη από τη ΔΕΗ, μόνο η διαδικασία διαχείρισης του συστήματος ηλεκτρισμού.energypress.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου