Νέοι κανόνες για δανειολήπτες, servicers και εξωδικαστικό

 Του Τάσου Δασόπουλου 

capital.gr

Τέσσερεις καίριες παρεμβάσεις για την επιτάχυνση του εξωδικαστικού μηχανισμού, ο οποίος θα αντικαταστήσει σταδιακά όλες τις πάγιες ρυθμίσεις οφειλών και κανόνες συμπεριφοράς για τους servicers φιλοδοξεί να φέρει μεταξύ άλλων, το νέο νομοσχέδιο του ΥΠΕΘΟ που θα τίθεται τις επόμενες μέρες σε διαβούλευση.

Στο εξωδικαστικό, η βασική αλλαγή είναι ότι αυξάνεται από 17% που είναι σήμερα μέχρι και το 28%, το κούρεμα της ρυθμισμένης οφειλής, με την κατάργηση του ελάχιστου ποσού του επιβάλλονταν να πληρώσει ο δανειολήπτης για το κομμάτι του δανείου που δεν κάλυπτε η εμπράγματη εγγύηση.

Η δεύτερη παρέμβαση, είναι το κλείδωμα του επιτοκίου της κάθε ρύθμισης και για τα ενυπόθηκα δάνεια προς τις τράπεζες στο 3%, για τρία χρόνια, όσο είναι το επιτοκίου για την ρύθμιση ων χρεών προς τ ο δημόσιο.

Η τρίτη σημαντική παρέμβαση είναι ότι καθίστανται υποχρεωτικές για τις τράπεζες, οι ρυθμίσεις που θα προκύπτουν από τον αλγόριθμο του εξωδικαστικού μηχανισμού, για όσους κάνουν αίτηση και συγκεντρώνουν τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια του "ευάλωτου δανειολήπτη". Αν οι τράπεζες διαφωνούν με τον χαρακτηρισμό του "ευάλωτου" θα πρέπει να προσφύγουν με τα επιχειρήματα τους στα δικαστήρια κατά του μηχανισμού και όχι του δανειολήπτη. Μέχρι να υπάρχει απόφαση, δανειολήπτης θα πληρώνει τη δόση που προκύπτει από τη ρύθμιση. Ο ίδιος ο δανειολήπτης, θα διατηρήσει το δικαίωμα να μη δεχθεί τη ρύθμιση. Το μεγάλο κενό που καλύπτει η συγκεκριμένη ρύθμιση γίνεται φανερή από το γεγονός, ότι η μια στις δύο αιτήσεις ρύθμισης που γίνονται σήμερα από ευάλωτους δανειολήπτες, απορρίπτονταν από τις τράπεζες 

Δικαίωμα για αίτηση ρύθμισης οφειλών, αποκτούν όχι μόνο η ίδιοι οι δανειολήπτες, αλλά και όσιοι "κληρονομούν" χρέη στο δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία, 

Κανόνες συμπεριφοράς στους servicers 

Με το νομοσχέδιο συμπληρώνεται μετά από χρόνια το κεφάλαιο του κώδικα συμπεριφοράς των servicers, από τον Μάρτιο του 2024. Μάλιστα θα προβλέπονται πρόστιμα έως 500.000 ευρώ και ποινή έως την αναστολή λειτουργίας για όσους δεν συμμορφωθούν Εφεξής οι servicers υποχρεώνονται.

1. Να προστατεύουν τα προσωπικά στοιχεία και την ιδιωτική ζωή των δανειοληπτών (σύμφωνα με τη νομοθεσία για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και της ιδιωτικής ζωής στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών).

2. Να επικοινωνούν με τους δανειολήπτες με τρόπο που δεν συνιστά παρενόχληση, καταναγκασμό ή αθέμιτη επιρροή, και να σέβονται.

3. Να γνωστοποιούν στον δανειολήπτη εγγράφως, σε γλώσσα σαφή και κατανοητή, μετά από οποιαδήποτε μεταβίβαση πίστωσης και πάντα πριν από την πρώτη είσπραξη οφειλών, αλλά και όποτε ζητείται από τον δανειολήπτη, στοιχεία για τις αναλυτικές οδηγίες για την κίνηση και τα στοιχεία του λογαριασμού του και τις δυνατότητες επικοινωνίας με τον servicer 

4. Να καθιερώσουν διαφανείς, άμεσες και δωρεάν διαδικασίες για τη διαχείριση των καταγγελιών των δανειοληπτών 

5. Nα διατηρούν τμήματα εσωτερικού ελέγχου που να διασφαλίζουν το νέο κώδικα συμπεριφοράς . 

Επιπλέον δίνεται το δικαίωμα να δίνουν δάνεια αλλά και τα διαχειρίζονται τα ενυπόθηκα ακίνητα των δανειοληπτών χωρίς να έχουν το δικαίωμα να τα αποκτήσουν 

Τραπεζικός τομές 

Στο τραπεζικό τομέα έρχονται δύο καινοτομίες για τα ελληνικά δεδομένα

Η πρώτη είναι η δυνατότητα να δίνονται καταναλωτικά στεγαστικά και υπό προϋποθέσεις επιχειρηματικά δάνεια από μη τραπεζικά ιδρύματα . Αυτό θα γίνει με συμπλήρωση της νομοθεσίας που ισχύει από το 2014 στην ΕΕ . Η όλη διαδικασία θα εποπτεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδας.

 Η ενίσχυση του συστήματος πληρωμής Iris μέσω του οποίου μπορούν να γίνονται συναλλαγές μέχρι και 500 ευρώ, χωρίς προμήθεια από τις τράπεζες. Αυτό θα μέσω της υποχρεωτικής σύνδεσης των ελευθέρων επαγγελματιών με το σύστημα, ώστε να μπορούν να γίνονται πληρωμές για παροχές υπηρεσιών χωρίς τραπεζικές προμήθειες μέσω του Iris. 

Φορέας διαχείρισης ακινήτων 

Σε μια προσπάθεια να υπάρξουν επενδυτές που θα θελήσουν για τ ο νέο φορά ανάκτησης και επαναμίσθωσης ακινήτων ο οποίος βρίσκεται στα χαρτιά εδώ και περίπου 3 χρόνια που εφαρμόζεται το νέο πτωχευτικό δίκαιο δίνονται τρία νέα κίνητρα. Συγκεκριμένα 

- Εξομοιώνεται η φορολόγηση του Φορέα με το φορολογικό καθεστώς των εταιριών που επενδύουν και διαχειρίζονται ακίνητα που παράγουν εισόδημα (REIC

- Προβλέπεται ότι ο φορέας θα αποκτά τα ακίνητα με έκπτωση 30% επί της εμπορικής αξίας του ακινήτου ή της τιμής πρώτης προσφοράς

Δίνεται η δυνατότητα εμπειρογνώμονας που θα ελέγχει σε τακτά χρονικά διαστήματα την κατάσταση των ακινήτων που θα επαναμισθωνονται στους παλιούς ιδιοκτήτες για 2 χρόνια .