Η πλατεία Κλαυθμώνος , που
σήμερα αποτελεί στέκι άστεγων και χρηστών , είναι ο πρώτος χώρος στην Αθήνα
όπου έγινε συστηματική δενδροφύτευση μαζί με τον Εθνικό Κήπο, ο οποίος
περιέβαλλε τα ανάκτορα. Η βασίλισσα Αμαλία επέμενε ιδιαιτέρως στον καλλωπισμό
της πόλης. Έτσι, ήρθε από τη Βαυαρία ο γεωπόνος Σμάρατ (Smarat) το
1839, ο οποίος
ασχολήθηκε με το έργο αυτό. Στη δυτική πλευρά της διέμεναν αρχικά οι βασιλείς
Όθων και Αμαλία μετά τους γάμους τους .Εκεί στεγάζονταν επίσης τα
κτίρια των υπουργείων Εσωτερικών και
Οικονομικών.
Αρχικά λεγόταν «Πλατεία Αισχύλου».
Κατόπιν ονομάστηκε «Πλατεία Νομισματοκοπείου» γιατί εκεί ήταν το κτίριο του Νομισματοκοπείου. Ακολουθούν τα ονόματα «25ης Μαρτίου» και «Πλατεία Δημοκρατίας» ωσότου πάρει τελικώς το σημερινό της όνομα, «Πλατεία Κλαυθμώνος».
Την περίοδο εκείνη οι δημόσιοι
υπάλληλοι δεν ήταν μόνιμοι. Κάθε κυβέρνηση που ανέβαινε στην εξουσία απέλυε τους
προηγούμενους και προσλάμβανε τους «δικούς» της. Οι απολυμένοι πήγαιναν εμπρός
από το Υπουργείο Εσωτερικών και με κλάματα και θρήνους («κλαυθμούς»)
εκλιπαρούσαν για την επαναπρόσληψη τους.Εμπνευσμένος από τους
κλαυθμούς των δημοσίων υπαλλήλων ο συγγραφέας
και ακαδημαϊκός Δημήτρης Γρ.Καμπούρογλου ονόμασε την πλατεία
«Κλαυθμώνος» σε ένα χρονογράφημα του στην «Εστία» το 1878.
Ο Δ.Καμπούρογλου είπε για την
Κλαυθμώνος «Κατά το έτος 1878 έτυχε να καθήσω στο καφενεδάκι του κήπου του
Υπουργείου οικονομικών, το γνωστόν ως καφενείον του κυρ Παντελή, επιστάτου
άλλοτε του γυμνάσιου εις βαρβάκειον. Κείνη την ημέρα λοιπόν είδα κάποια
εξαιρετική κίνηση, από Παυσανίας (αυτοί που παύονται από την εργασία τους) και
Θεσιθήρας που είχαν αποτυπωμένον στην μορφήν τους, άλλοι οδύνη, άλλοι άνοιαν και
άλλοι αμοιβαίαν ελπίδα. Εσκέφθηκα τότε να περιγράψω ό,τι είδα και εδημοσίευσα
στο περιοδικό Εστία ένα σατυρικό σημείωμα με την επιγραφήν «Ο κήπος του
Κλαυθμώνος», χωρίς να φανταστώ, πως άθελα μου έγινα και νονός του κήπου
αυτού».
Με το Σύνταγμα του 1911
κατοχυρώθηκε η μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων προκειμένου να αποφεύγονται
φαινόμενα κατάχρησης εξουσίας σε κάθε αλλαγή κυβέρνησης. Το άρθρο 103
του Συντάγματος του 1911 όριζε ότι «οι δημόσιοι υπάλληλοι που
κατέχουν οργανικές θέσεις είναι μόνιμοι εφόσον αυτές οι θέσεις υπάρχουν. Αυτοί
εξελίσσονται μισθολογικά σύμφωνα με τους όρους του νόμου και, εκτός από
τις περιπτώσεις που αποχωρούν λόγω ορίου ηλικίας ή παύονται με δικαστική
απόφαση, δεν μπορούν να μετατεθούν χωρίς γνωμοδότηση ούτε να
υποβιβαστούν ή να παυθούν χωρίς απόφαση υπηρεσιακού συμβουλίου, που
αποτελείται τουλάχιστον κατά τα δύο τρίτα από μόνιμους
δημόσιους υπαλλήλους».
Έναν αιώνα μετά η ιστορία της
πλατείας είναι πιο επίκαιρη από ποτέ. Τι κι αν το 1989 μετονομάστηκε σε «Πλατεία
Εθνικής Συμφιλιώσεως» με την αφορμή των αποκαλυπτηρίων του ομώνυμου μνημείου
στην πλατεία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου