Αναφορές σε όλα τα κρίσιμα ζητήματα που απασχολούν τη ΔΕΗ είχε η σημερινή ομιλία του προέδρου και δ.σ. της ΔΕΗ, Μανώλη Παναγιωτάκη στη γενική συνέλευση της Επιχείρησης. Ο κ. Παναγιωτάκης αναφέρθηκε στις οφειλές προς τη ΔΕΗ, στο διαχωρισμό του ΑΔΜΗΕ, στα οικονομικά αποτελέσματα, στα ΝΟΜΕ και στα ΑΔΙ, αλλά και στις προοπτικές που ανοίγονται στο εξής.
Σχετικά με τις ανεξόφλητες οφειλές προς τη ΔΕΗ, ο κ. Παναγιωτάκης ανέφερε ότι έχουν ήδη διακανονίσει, με το νέο σύστημα, τις οφειλές τους πλέον των 230 χιλιάδων πελατών με συνολική οφειλή περίπου 680 εκατ. ευρώ. "Με αυτά τα μέτρα η Επιχείρηση έχει από την πλευρά της εξαντλήσει κάθε περιθώριο έναντι των πελατών της", υπογράμμισε.
Επίσης, ο πρόεδρος της ΔΕΗ αναφέρθηκε στην υποχρεωτική σταδιακή μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ στην αγορά προμήθειας από 91% που είναι σήμερα σε κάτω του 50% στο τέλος του 2019, ρύθμιση, ίσως πρωτοφανής, στα παγκόσμια χρονικά, όπως τη χαρακτήρισε. Παράλληλα, τόνισε ότι επιβάλλεται να επανατεθούν και να επανεξεταστούν ζητήματα όπως:
• Προσαρμογή-τερματισμός των ΝΟΜΕ στην αλλαγή του μοντέλου της αγοράς στα πλαίσια του Target Model.
• Εξαίρεση από το μερίδιο της ΔΕΗ του τμήματος που αφορά στους πελάτες Υψηλής Τάσης και του Κοινωνικού Τιμολογίου.
Ακολουθεί η πλήρης ομιλία του κ. Παναγιωτάκη:
Η χρονιά που πέρασε ήταν εξαιρετικά πλούσια σε γεγονότα, και καταστάσεις για την ΔΕΗ και τη χώρα. Σ΄ ένα εξαιρετικά πολύπλοκο περιβάλλον η Επιχείρηση επετέλεσε σημαντικό έργο, διαχειριζόμενη δύσκολες καταστάσεις κάνοντας παράλληλα ορισμένα αξιόλογα βήματα εκσυγχρονισμού.
Επιβεβαιώσαμε το ρόλο μας ως παράγοντα σταθερότητας και συνέχειας της οικονομικής και κοινωνικής ζωής της χώρας. Θεωρώ κορυφαίας σημασίας ενέργεια την εισαγωγή και θέση σε λειτουργία του SAP, πολύτιμου εργαλείου, εκτός των άλλων, για τη διαχείριση της πελατείας μας, καθώς και την έναρξη της κατασκευής της “Πτολεμαΐδας V”, μετά και την επίλυση σοβαρών συμβατικών ζητημάτων.
Η πολιτική που ακολουθήσαμε συνοψίζεται :
- Στην ανάδειξη με αποφασιστικότητα και τεκμηρίωση των πραγματικών προβλημάτων της αγοράς, τόσο της παραγωγής όσο και της προμήθειας, καθώς και των αιτίων που τα προκαλούν, με γνώμονα πάντα τη βέλτιστη δυνατή λειτουργία της αγοράς για το συμφέρον του τελικού καταναλωτή και της οικονομίας.
- Στην ανάδειξη της αναγκαιότητας ενεργειακού σχεδιασμού, με τον προσδιορισμό του ρόλου και της σημασίας της λιγνιτικής παραγωγής και των ΑΠΕ, με αποφασιστική αντιμετώπιση κάθε δογματικής ή μονόπλευρης θεώρησης των σχετικών ζητημάτων.
- Στην ανάδειξη του προβλήματος της εισπραξιμότητας, σε συνδυασμό με την προβολή του κοινωνικού προσώπου της Εταιρείας, καθώς και της αναγκαιότητας επαναπροσδιορισμού των σχέσεών της με τους πελάτες της.
- Στην προβολή των θέσεων και των προβλημάτων της Ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στους Ευρωπαϊκούς θεσμούς και στα διάφορα διεθνή φόρα.
- Στην αναγκαιότητα επέκτασης των δραστηριοτήτων της Εταιρείας σε άλλες αγορές προκειμένου να αντικαταστήσει τις εγχώριες απώλειες, λόγω των επιβληθέντων μέτρων για το άνοιγμα της αγοράς.
- Στην αναγκαιότητα λειτουργίας της ΔΕΗ ως Α.Ε. με εξάλειψη των δεσμών του Δημοσίου.
- Στην αποκατάσταση, με αποφασιστικότητα, της πραγματικής εικόνας της Επιχείρησης, που διαστρεβλώνεται συστηματικά, υποβαθμίζοντας τον αναπτυξιακό και κοινωνικό της ρόλο.
Πιστεύω ότι σε όλους αυτούς τους τομείς έγιναν από την πλευρά μας σημαντικές ενέργειες και αναλήφθηκαν σημαντικές πρωτοβουλίες. Ωστόσο απέχουμε ακόμη πολύ από τη διαμόρφωση του βέλτιστου πλαισίου αγοράς και ακόμη της δημιουργίας όλων των προϋποθέσεων για τη διασφάλιση της επιτυχούς επιχειρηματικής δραστηριότητάς μας.
Ας προχωρήσουμε τώρα στην ανασκόπηση των οικονομικών αποτελεσμάτων του 2015 και του α΄ τριμήνου του 2016.
Αποτελέσματα 2015
Τα αποτελέσματα του 2015 επιβαρύνθηκαν με τη σημαντική αύξηση των επισφαλειών από πελάτες Χαμηλής και Μέσης Τάσης κατά 472 εκατ. ευρώ, καθώς και από τη μείωση του κύκλου εργασιών κατά 128 εκατ. ευρώ λόγω κυρίως της μείωσης των πωλήσεων ηλεκτρικής ενέργειας, ως συνέπεια της απώλειας μεριδίου αγοράς. Έτσι παρά τη σημαντική μείωση των δαπανών ενεργειακού μείγματος κατά 382 εκατ. ευρώ, το EBITDA του Ομίλου, χωρίς τις εφάπαξ επιπτώσεις, μειώθηκε κατά 155 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2014, με το αντίστοιχο περιθώριο να διαμορφώνεται σε 15,5% έναντι 17,9%. Αναφορικά με τις επισφάλειες, θα ήθελα στο σημείο αυτό να τονίσω τη σαφή μείωση του ρυθμού δημιουργίας νέων επισφαλειών το δ’ τρίμηνο του έτους σε σχέση με το γ’ τρίμηνο, αποτέλεσμα του προγράμματος διακανονισμών που θεσπίσαμε πέρυσι τον Ιούνιο, και της συστηματικότερης αναζήτησης των οφειλών.
Σε ό,τι αφορά τα βασικά λειτουργικά μεγέθη, η συνολική ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκε κατά 3,1% το 2015, ενώ αν εξαιρέσουμε τις εξαγωγές και την άντληση, το ποσοστό αύξησης ανέρχεται σε 2% και οφείλεται στην αυξημένη ζήτηση κατά 8,6% που παρατηρήθηκε στο α’ τρίμηνο του 2015 λόγω των δυσμενέστερων καιρικών συνθηκών σε σχέση με το α΄ τρίμηνο του 2014.
Το μέσο μερίδιο αγοράς της ΔΕΗ μειώθηκε από 97,9% το 2014 σε 96,4% το 2015, ενώ στο τέλος του 2015 διαμορφώθηκε σε 94,5%. Αν όμως η σύγκριση γίνει στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα και συνυπολογιστούν και οι εξαγωγές ΔΕΗ και τρίτων, το μερίδιο διαμορφώθηκε σε 92,6% το 2015 έναντι 95,5% το 2014.
Η παραγωγή και οι εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας της ΔΕΗ το 2015 κάλυψαν το 63,4% της ζήτησης του συνόλου της χώρας, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό το 2014 ήταν 66,9%. Όμως, το μερίδιο παραγωγής της ΔΕΗ ως ποσοστό του συνολικού φορτίου στο διασυνδεδεμένο σύστημα το 2015 ήταν 55,2% έναντι 59,5% το 2014. Η μείωση αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση των εισαγωγών από τρίτους κατά 16,4%, όπως επίσης και στην αύξηση 5 της παραγωγής από ΑΠΕ Τρίτων κατά 12,4%, ενώ η λιγνιτική παραγωγή μειώθηκε κατά 14,5%.
Η αύξηση των εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας σημειώθηκε στο α΄ εξάμηνο του 2015 και προέρχεται κυρίως από Βαλκανικές χώρες λόγω του χαμηλότερου κόστους παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο οφείλεται κυρίως στη μη επιβάρυνση των εισαγωγών αυτών με πιστοποιητικά CO2. Η υδροηλεκτρική παραγωγή στο 2015 αυξήθηκε κατά 38% ενώ η αύξηση της παραγωγής από φυσικό αέριο διαμορφώθηκε σε 12,3%.
Στα θετικά στοιχεία για το 2015, καταγράφεται η σημαντική αύξηση των επενδύσεων κατά 20% για έργα ενίσχυσης και εκσυγχρονισμού των υποδομών, όπως η νέα λιγνιτική μονάδα “Πτολεμαΐδα V” και η διασύνδεση των Κυκλάδων με το Διασυνδεδεμένο Σύστημα της Ηπειρωτικής Χώρας.
Αναφορικά με την “Πτολεμαΐδα V”, εντός του 2015, εκδόθηκε η άδεια δόμησης, καταβλήθηκε προκαταβολή ύψους 200 εκατ. ευρώ και επιλύθηκαν σημαντικά συμβατικά θέματα, με αποτέλεσμα την έναρξη της κατασκευής του έργου, από τις μεγαλύτερες επενδύσεις στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Η νέα μονάδα αναμένεται να λειτουργήσει το 2020. Σε ό,τι αφορά το έργο της Διασύνδεσης των Κυκλάδων, συνεχίζεται η υλοποίηση του, με την α΄ φάση να αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2017.
Οι επενδύσεις που αφορούν το έργο αυτό, στο 2015 ανήλθαν σε 92 εκατ. ευρώ, και με την ολοκλήρωσή του θα συμβάλει στην αξιοπιστία τροφοδότησης των διασυνδεόμενων νησιών, στην επίτευξη της σημαντικής εξοικονόμησης δαπανών λόγω παύσης λειτουργίας των πετρελαϊκών μονάδων και στη μείωση των αερίων ρύπων. Παράλληλα δημιουργούνται προϋποθέσεις για τη μεγαλύτερη εκμετάλλευση των ΑΠΕ στα νησιά αυτά. Τέλος, θετική εξέλιξη ήταν η μείωση του καθαρού χρέους κατά 203 εκατ. ευρώ.
Α' τρίμηνο 2016
Η κερδοφορία του Ομίλου ΔΕΗ για το α΄ τρίμηνο του 2016 παρουσίασε βελτίωση σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, με τα κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) να αυξάνονται κατά 31 εκατ. ευρώ (10%), και το αντίστοιχο περιθώριο να διαμορφώνεται σε 24,4% έναντι 20,3%.
Η βελτίωση αυτή, παρά τη μείωση του κύκλου εργασιών, οφείλεται ουσιαστικά στη μείωση των δαπανών ενεργειακού μείγματος κατά 153 εκατ. ευρώ – συνέπεια της σημαντικής πτώσης των τιμών των καυσίμων – καθώς και στη συγκράτηση του ρυθμού δημιουργίας νέων προβλέψεων. Ο κύκλος εργασιών ήταν μειωμένος κατά 136 εκατ. ευρώ κυρίως λόγω της μείωσης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας και της μείωσης του μέσου μεριδίου της ΔΕΗ (σε GWh) στην λιανική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Επισημαίνεται η θετική τάση που καταγράφηκε στο πρώτο τρίμηνο του 2016 σε συνέχεια αυτής του τέταρτου τριμήνου του 2015 με τη συγκράτηση του ρυθμού δημιουργίας νέων προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις. Τα αποτελέσματα προ φόρων, ανήλθαν σε 122 εκατ. ευρώ έναντι 77 εκατ. ευρώ.
Σε επίπεδο λειτουργικών μεγεθών, η συνολική ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκε κατά 5,9% το α΄ τρίμηνο 2016, ενώ αν εξαιρέσουμε τις εξαγωγές και την άντληση, το ποσοστό μείωσης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, ανήλθε σε 6,2% και οφείλεται κυρίως στις ηπιότερες καιρικές συνθήκες που επικράτησαν το α΄ τρίμηνο 2016 έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2015. Οι εγχώριες πωλήσεις της ΔΕΗ μειώθηκαν κατά 10,1%, ως αποτέλεσμα τόσο της προαναφερθείσας χαμηλότερης ζήτησης όσο και της μείωσης του μέσου μεριδίου λιανικής αγοράς της ΔΕΗ, το οποίο, στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα, διαμορφώθηκε σε 94,1% το α΄ τρίμηνο 2016 από 97,1% το α΄ τρίμηνο 2015. Αν όμως συνυπολογιστούν και οι εξαγωγές ΔΕΗ και τρίτων, το μερίδιο διαμορφώθηκε σε 92% το α΄τρίμηνο του 2016 έναντι 95,5% την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.
Η παραγωγή και οι εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας της ΔΕΗ κάλυψαν το 53,2% της συνολικής ζήτησης το α΄ τρίμηνο 2016, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό το α΄ τρίμηνο 2015 ήταν 61,4%. Όμως, το μερίδιο παραγωγής της ΔΕΗ ως ποσοστό του συνολικού φορτίου στο διασυνδεδεμένο σύστημα το α΄ τρίμηνο του 2016 ήταν 46,6% έναντι 53% το α΄ τρίμηνο του 2015. Η μείωση αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση της παραγωγής από φυσικό αέριο τρίτων κατά 62,6% ως απόρροια της πτώσης των τιμών του πετρελαίου και, συνακόλουθα, του φυσικού αερίου, όπως επίσης και στην αύξηση της παραγωγής από ΑΠΕ τρίτων κατά 10,6%, ενώ παράλληλα μειώθηκαν τόσο η λιγνιτική παραγωγή κατά 17,4% όσο και η υδροηλεκτρική παραγωγή κατά 36,5%. 9 Αντίθετα, η παραγωγή από φυσικό αέριο της ΔΕΗ ήταν αυξημένη κατά 38,5%, λόγω της παραγωγής της νέας μονάδας φυσικού αερίου της ΔΕΗ «Μεγαλόπολη V».
Εισπραξιμότητα
Όπως έχω τονίσει από την αρχή της ανάληψης των καθηκόντων μου, άμεση προτεραιότητα, ήταν και παραμένει η, με στοχευμένες δράσεις, βελτίωση της εισπραξιμότητας, με τον αντίστοιχο περιορισμό των προβλέψεων. Η μείωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών είναι θεμελιώδης προϋπόθεση, για να μπορέσει η ΔΕΗ να χρηματοδοτήσει την απρόσκοπτη λειτουργία της καθώς και το επενδυτικό της πρόγραμμα σε έργα παραγωγής και δικτύων, στρατηγικής σημασίας τόσο για τη βιώσιμη ανάπτυξη του Ομίλου όσο και για την υποστήριξη της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας.
Εξάλλου η μείωση των υπερήμερων πελατών είναι όρος για το ομαλό περαιτέρω άνοιγμα και τη σωστή λειτουργία της αγοράς. Για την αντιμετώπιση του μείζονος αυτού προβλήματος προβήκαμε σε συγκεκριμένες δράσεις, οι οποίες – λαμβανομένων υπόψη και εξωτερικών παραγόντων που είχαν αντικειμενικά δυσμενή επίδραση, όπως το κλείσιμο των τραπεζών και τα capital controls, οι περίοδοι πολιτικής ρευστότητας κλπ.- συνέβαλαν θετικά στον περιορισμό του φαινομένου και αυτό παρά την μείωση της χρήσης των αποκοπών σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.
Έτσι
- Εντατικοποιήσαμε τους ελέγχους και την αναζήτηση των οφειλών σε μεγάλους εύρωστους πελάτες, οικιακούς και επαγγελματικούς, σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό σε σχέση με το παρελθόν.
- Αναδείξαμε το πρόβλημα των οφειλών των ΔΕΥΑ και εντείναμε τις προσπάθειες σε συνδυασμό με την παροχή γενναιόδωρων διευκολύνσεων για την είσπραξή τους. Στο σημείο αυτό θέλω να τονίσω την απόλυτη ευθύνη ορισμένων τοπικών παραγόντων, οι οποίοι επιμένουν σε μικροπολιτικές και ρουσφετολογικές πρακτικές παλαιοτέρων εποχών.
- Εισαγάγαμε και εφαρμόσαμε από τον Ιούνιο του 2015 ένα γενναιόδωρο σύστημα διακανονισμών λόγω χρέους.
- Παρείχαμε το Σεπτέμβριο του 2015, την πρώτη, μικρή αλλά σημειολογικά σημαντική επιβράβευση των συνεπών οικιακών πελατών με την απαλλαγή τους από τις πάγιες χρεώσεις, με εφαρμογή από 1.1.2016.
- Άφησα τελευταίο το σημαντικότερο: Την επιβράβευση των συνεπών καταναλωτών αρχικά με παροχή έκπτωσης 10% στους βιομηχανικούς και εμπορικούς πελάτες από τον Απρίλη του 2016, η οποία αυξήθηκε σε 15% και επεκτάθηκε και στους οικιακούς, από 01.07.2016. Πρόκειται για την μεγαλύτερη – πρωτοφανή μείωση τιμολογίων της ΔΕΗ από την ίδρυσή της. Η επιβράβευση αυτή των συνεπών, σε συνδυασμό με το νέο, πολύ πιο γενναιόδωρο σύστημα διακανονισμών σε 36 δόσεις χωρίς προκαταβολή μέχρι τέλος Ιουλίου αναμένεται να συμβάλουν ουσιαστικά στην αύξηση της εισπραξιμότητας και τη μείωση των οφειλών.
Μέχρι πρόσφατα έχουν ήδη διακανονίσει, με το νέο σύστημα, τις οφειλές τους πλέον των 230 χιλιάδων πελατών με συνολική οφειλή περίπου 680 εκατ. ευρώ. Με αυτά τα μέτρα η Επιχείρηση έχει από την πλευρά της εξαντλήσει κάθε περιθώριο έναντι των πελατών της. Αναμένει και από όσους δεν έχουν μέχρι σήμερα ανταποκριθεί να πράξουν το ίδιο. Η ευθύνη είναι δική τους. Παρατηρούμε μάλιστα ότι δεν έχουν τακτοποιηθεί αυτοί με τις μικρότερες οφειλές. Ας ελπίσουμε ότι αυτό δεν οφείλεται σε αδιαφορία ή επανάπαυση. Ενόψει των διευκολύνσεων, της έκπτωσης και της ύπαρξης κοινωνικού τιμολογίου, δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια δικαιολογιών για κανένα. Ας μην έχουν παράπονο από τη ΔΕΗ.
Ρευματοκλοπές
Τα τελευταία χρόνια το φαινόμενο των ρευματοκλοπών έχει λάβει σημαντικές διαστάσεις και η ΔΕΗ με βάση τις ισχύουσες παράλογες ρυθμίσεις του Κώδικα επωμίζεται και τις ρευματοκλοπές των πελατών άλλων προμηθευτών. Θα έλεγε κανείς ότι από κοινωνική άποψη οι ρευματοκλοπές έχουν δυσμενέστερες επιπτώσεις από άλλες μορφές λαθρεμπορίου, όπως αυτό των καυσίμων, καθώς σε αντίθεση με το τελευταίο που αφορά συγκεκριμένα – παράνομα – κυκλώματα, οι επιπτώσεις από τις ρευματοκλοπές επεκτείνονται σε ευρύτερα κοινωνικά στρώματα, επαγγελματιών και νοικοκυριών, σε βάρος όχι μόνο της ΔΕΗ αλλά και των συνεπών και έντιμων καταναλωτών. Πρόκειται σε τελευταία ανάλυση για ένα φαινόμενο εκτεταμένης παρανομίας με διαστάσεις ευρύτερες από τις καθαυτό οικονομικές, που βέβαια είναι πολύ μεγάλες.
ΑΔΜΗΕ-ΝΟΜΕ-ΑΔΙ
Οι πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις, αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς διαμορφώνουν ένα νέο τοπίο στην αγορά ηλεκτρισμού με σοβαρές νέες προκλήσεις για τη ΔΕΗ.
Η πρώτη βασική ρύθμιση αφορά τον πλήρη ιδιοκτησιακό διαχωρισμό του ΑΔΜΗΕ από τη ΔΕΗ, με διατήρηση του δημοσίου ελέγχου του ΑΔΜΗΕ. Αυτό είναι αποτέλεσμα της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για διαχωρισμό των δικτύων από τις καθετοποιημένες επιχειρήσεις, που αργά ή γρήγορα θα γίνει πράξη από όλες τις χώρες. Ακόμη και στη Γαλλία.
Σύμφωνα με τον νόμο :
• ποσοστό 51% μεταβιβάζεται σε Εταιρεία Συμμετοχών που θα ιδρύσει η ΔΕΗ, της οποίας οι μετοχές θα μεταβιβαστούν στη συνέχεια στους σημερινούς μετόχους της ΔΕΗ (κράτος- ΤΑΙΠΕΔ-ιδιώτες).
• ποσοστό 20-24% (όπως αναμένεται να προσδιοριστεί από το Δημόσιο) θα πωληθεί μέσω διεθνούς δημοσίου διαγωνισμού σε στρατηγικό επενδυτή, και
• ποσοστό 25-29% (όπως αναμένεται να προσδιοριστεί από το Δημόσιο) θα πωληθεί σε εταιρία που θα δημιουργήσει το Δημόσιο, τη ΔΕΣ ΑΔΜΗΕ, της οποίας θα κατέχει τη μοναδική και αμεταβίβαστη μετοχή.
Η δεύτερη σημαντική νομοθετική ρύθμιση αφορά στην υποχρεωτική σταδιακή μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ στην αγορά προμήθειας από 91% που είναι σήμερα σε κάτω του 50% στο τέλος του 2019, ρύθμιση, ίσως πρωτοφανής, στα παγκόσμια χρονικά.
Η μείωση αυτή θα συντελεστεί μέσω δημοπρασιών προθεσμιακών προϊόντων ηλεκτρικής ενέργειας, γνωστών ως ΝΟΜΕ. Συγκεκριμένα, η ΔΕΗ υποχρεώνεται να διαθέτει ένα μέρος της παραγωγής της στους ανταγωνιστές της σε τιμή που θα προκύπτει κατόπιν δημοπρασιών με τιμή εκκίνησης καθοριζόμενη με απόφαση των συναρμόδιων υπουργών μετά από γνωμοδότηση της ΡΑΕ. Το ύψος της τιμής αυτής είναι ίσως ο κρισιμότερος παράγοντας για το σωστό άνοιγμα της αγοράς.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα μεγάλο τμήμα της αγοράς, πλέον του 50%, αφορά σε πελάτες μη ελκυστικούς με αμιγώς επιχειρηματικά κριτήρια, είναι αναμενόμενο ότι ο ανταγωνισμός θα απευθυνθεί στο άλλο τμήμα, το κερδοφόρο, με πιθανότητα επιτυχίας ανάλογη με την τιμή εκκίνησης που θα προκύψει από τα ΝΟΜΕ. Αυτό συνιστά μια σοβαρή απειλή για την Επιχείρηση, η οποία επιβάλλεται να αναλάβει τις πλέον ενδεδειγμένες πρωτοβουλίες, ώστε να συγκρατήσει ένα μεγάλο μέρος των κερδοφόρων πελατών της.
Γενικά, η Επιχείρηση αντιμετωπίζει την πρόκληση από την απώλεια του 50% του μεριδίου της αγοράς, την οποία καλείται να αναπληρώσει με δραστηριοποίησή της σε νέα προϊόντα και αγορές. Πέραν αυτών, πιστεύουμε ότι προοπτικά επιβάλλεται να επανατεθούν και να επανεξεταστούν ζητήματα όπως:
• Προσαρμογή-τερματισμός των ΝΟΜΕ στην αλλαγή του μοντέλου της αγοράς στα πλαίσια του Target Model.
• Εξαίρεση από το μερίδιο της ΔΕΗ του τμήματος που αφορά στους πελάτες Υψηλής Τάσης και του Κοινωνικού Τιμολογίου. Αυτά τα θέματα θέσαμε, εκτός των άλλων, και στην Επιτροπή Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης προχθές.
Μία τρίτη ρύθμιση αφορά στη θέσπιση του Προσωρινού Μηχανισμού Αποζημίωσης Ευελιξίας (προσωρινά ΑΔΙ), ο οποίος δημιουργήθηκε ακριβώς σύμφωνα με τις θέσεις της ΡΑΕ το 2014, βασισμένες σε μελέτη του 2013. Με το μηχανισμό αυτό, η ΔΕΗ θα υποχρεωθεί το επόμενο δωδεκάμηνο να καταβάλει στους ιδιώτες παραγωγούς φυσικού αερίου περίπου 80 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι από την αποζημίωση της ευελιξίας εξαιρείται το σύνολο των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ καθώς και το μεγαλύτερο μέρος των Υδροηλεκτρικών Σταθμών, η δε αποζημίωση των μονάδων φυσικού αερίου με 45.000 ευρώ / MW, βασίζεται σε δεδομένα του 2013 όπως οι τότε τιμές του φυσικού αερίου. Θεωρούμε ότι επιβάλλεται το συντομότερο να θεσπιστεί ο Μόνιμος Μηχανισμός Αποζημίωσης Διασφάλισης Ισχύος, ο οποίος θα λειτουργεί με κανόνες αγοράς, χωρίς διακρίσεις ως προς την τεχνολογία παραγωγής.
Πέραν των ανωτέρω, η ΔΕΗ, αλλά ας μου επιτραπεί να πω και η χώρα, αντιμετωπίζει την πρόκληση της ραγδαίας μείωσης της λιγνιτικής παραγωγής, η οποία το 2016 αναμένεται να φθάσει σε επίπεδα ρεκόρ. Αυτό οφείλεται στο συνδυασμό της μείωσης της τιμής του φυσικού αερίου, επακόλουθο της μείωσης των διεθνών τιμών πετρελαίου και του συνυπολογισμού στις ημερήσιες προσφορές των μονάδων του κόστους των πιστοποιητικών CO2. Πιστεύουμε ότι κατ’ αναλογία της κατάργησης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο φυσικό αέριο, το ειδικό τέλος λιγνίτη θα πρέπει να καταργηθεί, και παράλληλα στις προσφορές ένταξης των μονάδων να μην συνυπολογίζεται η επιβάρυνση από τα πιστοποιητικά CO2.
Τέλος, όπως έχω αναφέρει πολλές φορές, είναι πρωταρχικής σημασίας να εντατικοποιηθούν οι προσπάθειες σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης για χορήγηση δωρεάν πιστοποιητικών CO2 και στη χώρα μας, με την υπό έκδοση οδηγία για τη δεκαετία 2021-2030. Αυτός είναι όρος για την προστασία της λιγνιτικής παραγωγής στη χώρα μας τις επόμενες δύο δεκαετίες, πράγμα άκρως απαραίτητο τόσο για τη συγκράτηση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας όσο και για λόγους ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών, καθώς βέβαια και για λόγους ανάπτυξης περιοχών όπως η Δυτική Μακεδονία.
Τέλος, θα ήθελα να αναφερθώ στους κυριότερους στόχους και προτεραιότητες που έχουμε θέσει για το επόμενο διάστημα.
Ενόψει των ανωτέρω και του νέου, εντελώς διαφορετικού τοπίου που διαμορφώνεται στην αγορά ηλεκτρισμού στη χώρα μας, αλλά και στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι κύριοι στρατηγικοί μας στόχοι και προοπτικές συνοψίζονται στα εξής:
1. ΑΝΟΙΓΜΑ ΑΓΟΡΑΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Η ΔΕΗ σε καμμία περίπτωση δεν θα είναι παθητικός παρατηρητής. Αντίθετα, θα αναλάβει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες, ώστε το περαιτέρω υποχρεωτικό άνοιγμα της αγοράς, να γίνει κατά το δυνατό πιο ομαλά. Αυτό σημαίνει ότι, η επιβεβλημένη απώλεια του μεριδίου της στην αγορά, πρέπει να αφορά κατά το δυνατό σε πελάτες όλων των κατηγοριών. Προς αυτή την κατεύθυνση, επεξεργαζόμαστε, μεταξύ άλλων, τη σύσταση θυγατρικών εταιρειών με τμήματα του πελατολογίου μας από όλες τις κατηγορίες και τη διάθεσή τους στον ανταγωνισμό έναντι ανταλλάγματος. Με τον τρόπο αυτό στοχεύουμε, εκτός των άλλων, και στην ένταξη στην αγορά του μέγιστου δυνατού τμήματος από τους πελάτες εκείνους, οι οποίοι σήμερα αποφεύγουν να καταβάλουν τις οφειλές τους στην Επιχείρηση.
2. ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ Αναφερόμαστε στην υλοποίηση του φιλόδοξου επενδυτικού προγράμματος, που περιλαμβάνει κατά κύριο λόγο την ολοκλήρωση της «Πτολεμαΐδας V», τον περιβαλλοντικό εκσυγχρονισμό των μονάδων του Αγίου Δημητρίου, την ολοκλήρωση του Υδροηλεκτρικού Σταθμού Μεσοχώρας και την ανέγερση της δεύτερης μονάδας του ΑΗΣ Μελίτης. Ειδικότερα, για το τελευταίο, στόχος μας είναι η σύμπραξη με ιδιωτικό οίκο, και η σύσταση κοινής εταιρείας. Έτσι:
- Θα γίνει μια μεγάλη επένδυση στη χώρα.
- Θα τηρηθεί η αναμενόμενη επιταγή της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μη αποκλειστικότητα της ΔΕΗ στους λιγνίτες.
- Θα λυθεί επιτέλους το δύσκολο σταυρόλεξο των ορυχείων της περιοχής.
Οι επενδύσεις αυτές, σε συνδυασμό με τις προγραμματισμένες αποσύρσεις παλιών μονάδων, θα διαμορφώσουν ένα παραγωγικό χαρτοφυλάκιο, ικανό να ανταπεξέλθει στον ανταγωνισμό με παράλληλη διασφάλιση του αναγκαίου ποσοστού λιγνιτικής παραγωγής.
3. ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΑΠΕ Πρόκειται για την επιτάχυνση του επενδυτικού προγράμματος της «ΔΕΗ Ανανεώσιμες», σύμφωνα και με τις διεθνείς τάσεις και κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε συνάρτηση με την εξέλιξη της τεχνολογίας. Στόχος είναι η «ΔΕΗ Ανανεώσιμες» να κατακτήσει ηγετική θέση στην εγχώρια αγορά. Άμεσα αναφέρονται η ανέγερση του αιολικού πάρκου της Ροδόπης, ισχύος πλέον των 150 MW, η ανακατασκευή παλιών αιολικών πάρκων σε διάφορα νησιά συνολικής ισχύος 25 MW περίπου, η ανακατασκευή του Υδροηλεκτρικού Σταθμού Λούρου, η ολοκλήρωση του Υβριδικού της Ικαρίας και η κατασκευή μεγάλου υβριδικού στην Κρήτη με σύμπραξη με ξένο μεγάλο οίκο. Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες επιβάλλεται να καταλάβει ηγετική θέση στον κλάδο. Δε νοείται, μετά από τόσα χρόνια και δαπάνες να κατέχει μόλις το 3% της αγοράς.
4. ΕΠΕΚΤΑΣΗ – ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ Η απώλεια των εσόδων από την εγχώρια αγορά επιβάλλεται να αναπληρωθεί βραχυπρόθεσμα, αλλά – κυρίως – στρατηγικά με την επέκταση σε άλλες αγορές, εκτός Ελλάδας, και επιχειρηματικές δραστηριότητες σε άλλα προϊόντα. Στην κατεύθυνση αυτή, προωθούμε άμεσα τη σύσταση θυγατρικής εταιρείας με έδρα τα Τίρανα για τα Δυτικά Βαλκάνια και εξετάζουμε συγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια. Ακόμη μελετάμε την επέκταση του αντικειμένου της θυγατρικής μας εταιρείας στην Τουρκία, όπου επίσης εξετάζουμε συγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια και επιχειρηματικές συνεργασίες με οίκους της γείτονος χώρας. Ακόμη έχουμε ήδη κάνει συγκεκριμένες κινήσεις σε χώρες όπως το Ιράν και η Αίγυπτος όπου διαφαίνεται η ύπαρξη σημαντικών ευκαιριών. Και βέβαια, στο μεταξύ, μεσολάβησαν οι επαφές με κινέζικες εταιρείες στο πλαίσιο του ταξιδιού του Πρωθυπουργού, οι οποίες μας δημιούργησαν σοβαρή και βάσιμη αισιοδοξία. Ελπίζουμε σύντομα να μπορέσουμε να κάνουμε σχετικές ανακοινώσεις. Σε ο,τι αφορά στα άλλα προϊόντα, εξετάζουμε συστηματικά τη δραστηριοποίηση μας στην εμπορία του φυσικού αερίου σε περιοχές που δεν υπάρχει αγωγός μεταφοράς, καθώς και στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Θα υπάρξουν συγκεκριμένες ανακοινώσεις μέχρι το τέλος του 2016.
5. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ Η νέα κατάσταση και οι νέες δραστηριότητες απαιτούν το κατάλληλο επιχειρηματικό όχημα αφενός για να τις υποστηρίξει και αφετέρου για να καταστεί η Εταιρεία πιο ανταγωνιστική. Πρώτιστη προτεραιότητα, η απόκτηση της μέγιστης δυνατής ευελιξίας και η μείωση του κόστους στις ανταγωνιστικές μας δραστηριότητες. Παράλληλα, προτεραιότητά μας είναι η ενίσχυση της τεχνογνωσίας μας και του δυναμικού μας, σε όλους τους τομείς που έχουμε ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, ώστε να την αξιοποιήσουμε για επιχειρηματικούς σκοπούς. Τέλος, προτεραιότητα μας είναι η απόκτηση νέων δεξιοτήτων απαραίτητων για την επιτυχή ανάπτυξη των επιχειρηματικών μας πρωτοβουλιών.
Για όλα τα ανωτέρω, κοινός παρανομαστής είναι η στήριξη από το βασικό μέτοχο και ειδικότερα η λήψη μέτρων και η διαμόρφωση θεσμικού πλαισίου, ώστε η ΔΕΗ και οι θυγατρικές της να μπορούν να λειτουργούν πραγματικά σαν εταιρεία. Κυρίες και κύριοι μέτοχοι, Το περιβάλλον, σε ο,τι αφορά και στην ενέργεια, τόσο στη χώρα μας όσο και διεθνώς, και ειδικότερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλάζει ραγδαία. Βλέπουμε κολοσσούς να κλονίζονται και άλλους να αναπροσαρμόζουν πλήρως τη στρατηγική τους. ΔΕΝ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΚΑΜΜΙΑ ΕΠΑΝΑΠΑΥΣΗ Κ ΕΦΗΣΥΧΑΣΜΟΣ. Σε λίγο διάστημα πρέπει να κάνουμε όσα αποφύγαμε για πολλά χρόνια. Δεν είναι δυνατόν να ενεργούμε αγνοώντας τις εξελίξεις, κλεισμένοι στον κόσμο μας. Επαναλαμβάνω ακόμη αυτό που είπα πρόσφατα στο συνέδριο του Economist. Στην Ελλάδα, η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, και, γενικότερα, ένα ολόκληρο πολιτικοοικονομικό σύστημα έχει δομηθεί γύρω από τη ΔΕΗ-μονοπώλιο.
Μέσω αυτής έχουν χαραχθεί και ασκούνται συστηματικά πολιτικές, όπως το ύψος των τιμολογίων στα νησιά, αναπτυξιακή, αγροτική και κοινωνική πολιτική. Σήμερα, και πολύ περισσότερο αύριο η ΔΕΗ δεν είναι μονοπώλιο. Άρα, δεν πρέπει μόνο η Εταιρεία να αλλάξει για να ανταπεξέλθει στις νέες συνθήκες. Πρέπει να αλλάξει και το ίδιο το πολιτικοοικονομικό σύστημα. Αλλιώς η ΔΕΗ, και όχι μόνο, θα οδηγηθεί σε αδιέξοδο. Θα ήθελα συνοψίζοντας να τελειώσω με μία φράση: η ΔΕΗ του μέλλοντος θα είναι διαφορετική. Φιλοδοξούμε και εργαζόμαστε συστηματικά για να την κάνουμε ισχυρότερη σε σχέση με σήμερα. Προς αυτή την κατεύθυνση, πιστεύω ακράδαντα ότι τα στελέχη και οι εργαζόμενοι θα δώσουν τον καλύτερο εαυτό τους. Η χώρα χρειάζεται μια ΔΕΗ ισχυρή, καθοριστικό ρυθμιστικό 14 παράγοντα της αγοράς και της ασφάλειας εφοδιασμού, και αναντικατάστατο επενδυτικό φορέα που θα προσθέτει αξία στην οικονομία και την ανάπτυξη.energypress.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου