Πολιτική ανοικτής αγοράς & προεξοφλητικού επιτοκίου

Την νομισματική πολιτική μιας χώρας την ασκεί η Κεντρική της Τράπεζα.Για την Ευρωζώνη (και την Ελλάδα)  η νομισματική πολιτική ασκείται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα .Ο Διοικητής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι ανακοίνωσε πριν λίγες μέρες την έναρξη (από τον Οκτώβριο) δύο προγραμμάτων, που θα αφορούν σε αγορές χρεογράφων διασφαλισμένων με απαιτήσεις έναντι του ιδιωτικού τομέα (asset – backed securities, ABSs) και αγορές καλυμμένων τραπεζικών ομολόγων (covered bonds).Ο Πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι ανακοίνωσε τα μέτρα αυτά (που ισοδυναμούν με τύπωμα χρήματος), μαζί με την περαιτέρω μείωση του βασικού επιτοκίου αναχρηματοδότησης της ΕΚΤ στο 0,05% από 0,15% και του επιτοκίου αποδοχής καταθέσεων στο -0,20% από -0,10%. 

Με απλά λόγια ο Διοικητής της ΕΚΤ θα χρησιμοποιήσει τα 2 εργαλεία της νομισματικής πολιτικής για την αύξηση της ποσότητας χρήματος.

ΕΡΓΑΛΕΙΟ 1ο Πολιτική ανοικτής αγοράς

Με την πολιτική της ανοικτής αγοράς (Open market policy) η ΕΚΤ αγοράζει απευθείας κρατικά ομολόγα από την κεφαλαιαγορά ή/και το χρηματιστήριο με σκοπό τον επηρεασμό των επιτοκίων και της προσφοράς χρήματος. Έτσι, ο Κεντρικός Τραπεζίτης (Σούπερ Μάριο για πολλούς) επιδιώκει την αύξηση της προσφοράς χρήματος και αγοράζει κρατικούς τίτλους, διοχετεύοντας κατ' αυτόν τον τρόπο χρήμα στην αγορά, το οποίο έχει πολλαπλασιαστικές επιδράσεις στην προσφορά χρήματος. Αντίστροφα, αν επιθυμούσε μείωση της προσφοράς χρήματος θα πωλούσε κρατικούς τίτλους. Οι πράξεις ανοικτής αγοράς αποτελούν μέσο άσκησης νομισματικής πολιτικής, δηλαδή μέσο επίτευξης στόχων για τον πληθωρισμό, τα επιτόκια ή τη νομισματική ισοτιμία.

Οι πράξεις ανοικτής αγοράς περιλαμβάνουν τις εξής συναλλαγές:

α) απευθείας αγορά ή πώληση περιουσιακών στοιχείων

β) αγορά ή πώληση περιουσιακών στοιχείων με συμφωνία επαναγοράς (repurchase agreements ή repos)

γ) δανειοδότηση ή δανειοληψία έναντι υποκείμενων περιουσιακών στοιχείων ως ασφαλειών

δ) έκδοση πιστοποιητικών Κεντρικής Τραπέζης

ε) αποδοχή καταθέσεων προκαθορισμένης προθεσμίας

στ) διενεργεία swaps συναλλάγματος μεταξύ εγχώριων και ξένων νομισμάτων.

ΕΡΓΑΛΕΙΟ 2ο Πολιτική του προεξοφλητικού επιτοκίου

Mε την πολιτική του Προεξοφλητικού Επιτοκίου (discount rate) , η Κεντρική Τράπεζα χρεώνει τις τράπεζες για δάνεια.

Μια αύξηση του προεξοφλητικού επιτοκίου μειώνει την προσφορά χρήματος.

Μια μείωση του προεξοφλητικού επιτοκίου αυξάνει την προσφορά χρήματος.