Πως να αγοράσετε την ΔΕΗ έναντι μόλις 200 εκατ. ευρώ!

Του Γιώργου Φιντικάκη

Δυνατότητα να αποκτήσει κάποιος έναντι μόλις 200 εκατ. ευρώ ολόκληρη την ΔΕΗ ανοίγει υπό συγκεκριμένες προυποθέσεις το ενδεχόμενο πώλησης του 17% της επιχείρησης.

Ακούγεται εξωπραγματικό και σενάριο επιστημονικής φαντασίας, εντούτοις τα πάντα εξαρτώνται από τους όρους και τα δικαιώματα που θα συνοδεύουν την αγορά του 17%, όπως λένε στο liberal.gr νομικοί που γνωρίζουν καλά την υπόθεση.

Στην προκειμένη περίπτωση το κλειδί βρίσκεται στο κατά πόσο το Δημόσιο θα επιτρέψει ή όχι στον αγοραστή του 17% να αποκτήσει και άλλα πακέτα μετοχών από την ελεύθερη διασπορά. Τα πάντα επίσης εξαρτώνται από το αν ο στρατηγικός αυτός επενδυτής θα έχει το δικαίωμα να προβεί μετά σε συμφωνίες με κάποιους από τους σημερινούς μετόχους μειοψηφίας της ΔΕΗ, δηλαδή τους θεσμικούς. Στην πρώτη περίπτωση, τυχόν απαγόρευση αγοράς μετοχών μιας εισηγμένης θεωρείται πράξη αντισυνταγματική, ενώ στην δεύτερη περίπτωση, δεν είναι και τόσο εύκολο, όπως εξηγούν νομικοί κύκλοι, να εντοπιστεί μια συμφωνία με μέτοχο μειοψηφίας.

Τα δεδομένα έχουν ως εξής. Σήμερα το Δημόσιο ελέγχει το 51,12% της ΔΕΗ, εκ του οποίου, το 34,12% άμεσα και το 17% μέσω του ΤΑΙΠΕΔ. Το 3,81% ανήκει σε Ταμεία (ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ΤΑΠ-∆ΕΗ και ΤΑΥΤΕΚΩ, ΤΕΑΠΑΠ-∆ΕΗ), και το υπόλοιπο 45,07% στο ευρύ επενδυτικό κοινό, δηλαδή σε θεσμικούς και μικρομετόχους.

Το σενάριο λοιπόν που ακολουθεί δεν είναι παρά υπόθεση εργασίας. Εστω ότι η κυβέρνηση υπό την πίεση των δανειστών αποφασίζει τελικά να πουλήσει το 17% της ΔΕΗ. Δηλαδή να διαθέσει 39,4 εκατομμύρια τεμάχια της ΔΕΗ επί ενός συνόλου 232 εκατομμυρίων τεμαχίων που διαπραγματεύονται σήμερα στο χρηματιστήριο.

Αν το 17% έβγαινε προς πώληση με βάση την χθεσινή χρηματιστηριακή τιμής μετοχής της ΔΕΗ (2,63 ευρώ), το τίμημα για τα 39,4 εκατ. τεμάχια, δεν θα υπερέβαινε τα 104 εκατ. ευρώ. Εστω λοιπόν ότι μετά από το premium που θα ορισθεί, το προς πώληση πακέτο θα διατεθεί σε τιμή διπλάσια, δηλαδή προς 5 ευρώ η μετοχή. Τούτο σημαίνει ότι όποιος προσέφερε 197 εκατ. ευρώ θα αποκτούσε και το 17%. Ταυτόχρονα το Δημόσιο, θα παρέμενε στην ΔΕΗ με μόνο 34%.

Εστω τώρα ότι ο στρατηγικός αυτός επενδυτής αποφασίζει να αγοράσει από την διασπορά, δηλαδή τους μικρομετόχους, ένα επιπλέον 4% των μετοχών της ΔΕΗ. Δηλαδή να αποκτήσει 7,7 εκατ. τεμάχια, που με βάση πάντα το χθεσινό κλείσιμο, θα γίνονταν δικά του έναντι μόλις 20 εκατ. ευρώ.

Από 17% στο... 35%

Αυτός ο επενδυτής λοιπόν θα βρίσκονταν να κατέχει το 21% της ΔΕΗ. Και αν ερχόταν σε συμφωνία με κάποιον μεγάλο θεσμικό επενδυτή της ΔΕΗ, όπως για παράδειγμα την αμερικανική Silchester, που κατέχει το 14% των μετοχών της επιχείρησης, θα έφτανε αυτόματα στο 35%. Αλλά με ποσοστό 35%, ο στρατηγικός επενδυτής από κοινού με την αμερικανική εταιρεία, θα ήταν σε θέση να ελέγξουν ολόκληρη την ΔΕΗ, αφού θα είχαν ποσοστό μεγαλύτερο από το 34% του Δημοσίου.

Και αυτό, καθώς όπως εξηγούν στο liberal.gr νομικοί κύκλοι, ο νόμος προβλέπει ότι ο έχων το 34% μιας εισηγμένης μπορεί να την ελέγχει μόνο σε περίπτωση διασποράς των μετοχών. Αν αντίθετα προκύψει συμμαχία μετόχων που καταφέρουν το αθροιστικό τους ποσοστό να υπερβεί το 34%, όπως στο δικό μας υποθετικό σενάριο, τότε ο έχων το 34% αρκείται μόνο στο δικαίωμα βέτο πάνω σε στρατηγικού χαρακτήρα αποφάσεις.

Συμπερασματικά, αν και το παραπάνω παράδειγμα δεν είναι παρά φανταστικό, ο αγοραστής του 17% της ΔΕΗ, έχοντας καταβάλει μόλις 220 περίπου εκατ. ευρώ, θα μπορούσε δυνητικά να βάλει στο χέρι τον έλεγχο ολόκληρης της ΔΕΗ. Ακούγεται αστείο, το ζήτημα ωστόσο υφίσταται εάν ο πωλητής δεν συμπεριλάβει στον διαγωνισμό συγκεκριμένες ασφαλιστικές δικλείδες : Αφενός η απαγόρευση στον επενδυτή του 17% να αγοράσει άλλες μετοχές (σσ: κάτι το οποίο είναι αντισυνταγματικό όπως λένε νομικοί), και αφετέρου να μην του επιτραπεί να έλθει σε συμφωνία με άλλους μετόχους μειοψηφίας. Το τρίτο ζήτημα αφορά το σενάριο μαζί με το 17% να εκχωρηθεί και το μάνατζμεντ της ΔΕΗ, ο έλεγχος δηλαδή και της διοίκησης. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να βρεθεί μια δικλείδα που να απαγορεύσει τυχόν αύξηση μετοχικού κεφαλαίου στην επιχείρηση, δίχως προηγούμενη συννενόηση του νέου στρατηγικού επενδυτή με το Δημόσιο.

"Δεν ήρθε και η καταστροφή αν το Δημόσιο πουλήσει το 17%"

"Δεν αλλάζει τίποτα για τη ΔΕΗ αν το Δημόσιο πουλήσει το 17%. Η κυβέρνηση είτε με το 51% είτε με το 34% θα ασκεί τον ίδιο έλεγχο", είχε πει τον περασμένο Οκτώβριο ο επικεφαλής της επιχείρησης Μανώλης Παναγιωτάκης από το βήμα ενεργειακού συνεδρίου. Είχε μάλιστα χαρακτηρίσει τον καβγά για το 17% της ΔΕΗ ως "σημειολογία των αριθμών", φράση που είχε ερμηνευθεί ως καρφί προς τον τότε υπουργό Ενέργειας Πάνο Σκουρλέτη, ο οποίος και στον ανασχηματισμό μετακινήθηκε σε άλλο υπουργείο.

Είχε και δίκιο αλλά και άδικο μαζί ο κ. Παναγιωτάκης. Τα πάντα εξαρτώνται όχι από αυτό καθ’ εαυτό το ποσοστό 17%, αλλά από τα δικαιώματα που θα συνοδεύουν την πώλησή του.

Χαρακτηριστική περίπτωση είναι ο ΑΔΜΗΕ, όπου οι Κινέζοι αγοραστές του 24% θα έχουν και συμμετοχή στο μάνατζμεντ. Και αυτό καθώς η συμφωνία μετόχων (Shareholders agreement -SHA), προβλέπει την από κοινού επιλογή με το Δημόσιο του διευθύνοντος συμβούλου και την από κοινού λήψη των στρατηγικών αποφάσεων.liberal.gr