Θοδωρής Παναγούλης
Παρότι οι δημοπρατούμενες ποσότητες μέσω του μηχανισμού NOME θα βαίνουν μειούμενες με στόχο να καταργηθούν εντελώς από το φθινόπωρο του 2019, όπως ανακοίνωσε ο κ. Σταθάκης μετά το τέλος της συνάντησης που είχε με τους θεσμούς το Σάββατο, η διατήρηση του συγκεκριμένου «εργαλείου» παραμένει ακόμα ανοιχτή.
Σύμφωνα με πληροφορίες του energypress, στη συμφωνία με τους θεσμούς για την 4η αξιολόγηση, πέραν της αποκλιμάκωσης των ποσοτήτων, περιλαμβάνεται και ειδική αναφορά στην ανάγκη επίτευξης των δεσμευτικών στόχων που έχει αναλάβει η χώρα μας σχετικά με το ποσοστό της ΔΕΗ στην παραγωγή αλλά και στην προμήθεια. Στο στόχο δηλαδή για μερίδια κάτω από 50% και στους δύο αυτούς τομείς της ηλεκτρικής αγοράς.
Στο πλαίσιο αυτό, η τωρινή συμφωνία προβλέπει ότι μετά το τέλος της διαδικασίας αποεπένδυσης (και εφόσον βεβαίως όλα πάνε καλά και υπάρχει αγοραστής ή αγοραστές) θα γίνει η από κοινού αξιολόγηση για την αποτελεσματικότητα του «εργαλείου» των δημοπρασιών NOME, τη δομή της αγοράς που θα έχει διαμορφωθεί, την απόκλιση από τους στόχους κ.λπ.
Μετά από αυτή τη διαδικασία θα αποφασιστεί ποια θα είναι τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν για το διάστημα μετά το 2019 (μεταξύ αυτών και αν θα πρέπει να συνεχιστούν οι δημοπρασίες και με ποια μορφή), με δεδομένο βεβαίως ότι θα έχει τεθεί σε εφαρμογή, εν μέρει τουλάχιστον, το target model.
Αλλαγές σε εξέλιξη
Πρέπει να σημειωθεί από την άλλη, ότι αναπροσαρμογές στα χαρακτηριστικά των προϊόντων ΝΟΜΕ είναι πιθανό να έχουμε και άμεσα, πριν φτάσει δηλαδή η ώρα της αξιολόγησης του «εργαλείου», η οποία όπως αναφέραμε θα γίνει μετά την αποεπένδυση.
Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας φαίνεται ότι επεξεργάζεται τέτοιες αλλαγές, όχι μόνον για την ομαλή ενσωμάτωση των ΝΟΜΕ στις προθεσμιακές αγορές του target model, αλλά και για να αντιμετωπιστούν στρεβλώσεις που παρατηρήθηκαν κατά τις τελευταίες δημοπρασίες, όπως η μεταπώληση μεγάλων ποσοτήτων ΝΟΜΕ στη δευτερογενή αγορά.
Χαρακτηριστικά είναι τα όσα ανέφερε επ΄αυτού σε πρόσφατο συνέδριο το μέλος της Αρχής Νεκταρία Καρακατσάνη:
«Πέραν της όποιας μετεξέλιξης του σχήματος ΝΟΜΕ που θα προκύψει σε επίπεδο εθνικής διαπραγμάτευσης, η αναπροσαρμογή κάποιων χαρακτηριστικών και παραμέτρων των προϊόντων ΝΟΜΕ είναι μια σημαντική διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη. Αναπροσαρμογές θα χρειαστούν ενδεχομένως σε δύο επίπεδα:
Το ένα στάδιο, που έπεται σε χρονική κλίμακα, αφορά στην ομαλή ενσωμάτωση των ΝΟΜΕ στις προθεσμιακές αγορές του target model.
Το πιο άμεσο στάδιο, αφορά στο ενδιάμεσο διάστημα, πριν την εφαρμογή του target model. Η αξία της ρυθμιστικής σταθερότητας είναι δεδομένη. Εξίσου σημαντική είναι και η ρυθμιστική αντίδραση στις ενδείξεις που τυχόν ανακύπτουν.
Γενικότερα, κάποιες συμπεριφορές προκαλούν προβληματισμό και εξετάζονται.
Όπως σε κάθε διερεύνηση, η συστηματικότητα των συμπεριφορών, η κλίμακα και η επίπτωση τους, είναι κάποια από τα κριτήρια που διαφοροποιούν τις περιπτώσεις.
Ένα παράδειγμα είναι η μεταπώληση μεγάλων ποσοτήτων ΝΟΜΕ στη δευτερογενή αγορά και η μη ανάπτυξη της δραστηριότητας της προμήθειας από τους κατόχους της σχετικής άδειας.
Ένα άλλο πεδίο, πιο σύνθετο, αφορά στις διασυνοριακές συναλλαγές. Ενδεικτικά, εξαγωγές που έχουν ως βάση προϊόντα ΝΟΜΕ, ουσιαστικά δηλαδή μικρότερου κόστους από την τιμή της αγοράς σε αρκετές ώρες, δύνανται να διενεργούνται παράλληλα με εισαγωγές από τον ίδιο συμμετέχοντα. Τέτοιοι συνδυασμοί μπορεί να επηρεάσουν, υπό συνθήκες, την επίλυση της αγοράς, επιφέροντας κέρδη σε όσους τις διενεργούν.
Γενικά, ζητήματα αυτής της φύσης, που εμπίπτουν και στο πλαίσιο του Κανονισμού REMIT, είναι σύνθετα στη διερεύνηση τους. Οι συνθήκες ποικίλουν, και όχι σπάνια ενεργοποιείται και η συνεργασία με όμορες ρυθμιστικές αρχές.
Με την υλοποίηση του target model, είναι σημαντικό τα προϊόντα ΝΟΜΕ να υπόκεινται σε υποχρέωση εξισορρόπησης, όπως κάθε προθεσμιακό προϊόν. Το γεγονός αυτό μπορεί να αποτελέσει και αντικίνητρο για "παράδοξες" συμπεριφορές, αποτρέποντας την εστιασμένη ή και αποκλειστική χρήση τους για trading σε συγκεκριμένες ώρες. Υπενθυμίζεται άλλωστε, ότι τα ΝΟΜΕ είναι προϊόντα βάσης για την προμήθεια καταναλωτών. Η θεώρηση ότι μπορούν να υποαξιοποιηθούν, με περιορισμένες ζημίες ή κυρώσεις, οι οποίες θα αντισταθμίζονται από κέρδη στο διασυνοριακό εμπόδιο, δεν είναι συμβατή με τους σκοπούς του σχήματος.
Στόχος των ρυθμίσεων που θα διαμορφωθούν θα είναι να διασφαλιστεί η πληρέστερη συμβατότητα των προϊόντων NOME με τον θεμελιώδη στόχο του ανοίγματος της λιανικής αγοράς και η μέγιστη αξιοποίησή τους προς όφελος των καταναλωτών».
Η ανακοίνωση Σταθάκη
Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με την ενημέρωση που έκανε ο κ. Σταθάκης το Σάββατο:
Οι επιπλέον ποσότητες που διατίθενται στις δημοπρασίες ενέργειας ΝΟΜΕ, λόγω απόκλισης από την επίτευξη του στόχου των μεριδίων λιανικής, θα μειωθούν κατά 50% με την προκήρυξη του διαγωνισμού για την αποεπένδυση της ΔΕΗ στους λιγνίτες και θα καταργηθούν μετά την υπογραφή του σχετικού Shareholders Purchase Agreement. Mε την ολοκλήρωση της μεταβίβασης, θα μειωθεί η δημοπρατούμενη ποσότητα από το 22% στο 13%. Οι δημοπρασίες θα συνεχίσουν κανονικά το 2019, οπότε θα έχει ενεργοποιηθεί πλήρως το μοντέλο – στόχος (Target model) και στο Χρηματιστήριο Ενέργειας θα λειτουργεί προθεσμιακή αγορά. Σταδιακά θα ενσωματώνονται στην νέα αγορά και το φθινόπωρο θα σταματήσουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου