Μιχάλης Μαστοράκης
Ο ενεργειακός τουρισμός με τα ληξιπρόθεσμα που καταλήγει να συσσωρεύει στα «ταμεία» των προμηθευτών, το πλαίσιο λειτουργίας της Καθολικής Υπηρεσίας καθώς η υποχρέωση των προμηθευτών να εισπράττουν και να αποδίδουν χρεώσεις τρίτων αποτελούν μερικά από τα βασικά προβλήματα, στρεβλώσεις που σημειώνει ο κλάδος της προμήθειας και ζητάει άμεσα στην επίλυσή τους με δεδομένο ότι όλα τα παραπάνω αφήνουν σαφές «αποτύπωμα» στη ρευστότητα του κλάδου.
Τα αιτήματα προς την Πολιτεία
Πρώτο στη λίστα έρχεται το ζήτημα του ενεργειακού τουρισμού και το περιβόητο άρθρο 42 του Κώδικα που πλέον, όπως υποστηρίζουν εκπρόσωποι του κλάδου, έχει δώσει «φτερά» σε στρατηγικούς κακοπληρωτές, φτάνοντας πλέον στο σημείο οι εταιρείες να μετρούν πολλαπλασιασμό των ληξιπρόθεσμων οφειλών σε πρωτόγνωρα μεγέθη για την αγορά. Κοινός τόπος, όπως αποτυπώθηκε και σε μια σειρά παρεμβάσεις εκπροσώπων του κλάδου στο πρόσφατο συνέδριο Power & Gas Forum, είναι να υπάρξει άμεση παρέμβαση από την Πολιτεία για την επίλυση του ζητήματος, ώστε να αναχαιτιστεί το φαινόμενο που πλέον έχει λάβει εκρηκτικές διαστάσεις στο σύνολο της αγοράς.
Επιπρόσθετα, ένα ζήτημα που απευθύνει ο κλάδος προς την Πολιτεία και το Υπουργείο αφορά τις επιδοτήσεις που έχουν δοθεί σε επιχειρήσεις έως 35 kVA και φούρνους και για την ώρα έχουν αποδεσμευθεί από τα ταμεία των προμηθευτών χωρίς να έχουν αποδοθεί από το κράτος. Πρόκειται για ποσά που ανέρχονται συνολικά, για όλο τον κλάδο, σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ και ουσιαστικά είναι δάνεια που έχουν συνάψει οι προμηθευτές με υψηλά επιτόκια, με ότι σημαίνει αυτό για την ρευστότητα των εταιρειών προμήθειας. Αν και η διαδικασία έχει εκκινήσει από το Υπουργείο, εντούτοις, όπως αναφέρθηκε, η διαδικασία καταλήγει εξαιρετικά περίπλοκη, προκαλώντας νέες καθυστερήσεις.
Ενστάσεις επίσης εγείρονται σχετικά με τον τρόπο καθορισμού των τιμών λιανικής, καθώς, όπως είπε χαρακτηριστικά ο CEO της Volterra Πάνος Νίκου “Δεν μπορούμε να παίζουμε λοταρία κάθε 20 του μήνα”, προσθέτοντας πως είναι μεγάλο το ρίσκο και η χασούρα πολλές φορές για τους προμηθευτές, εντείνοντας και τη δυσπιστία στους πελάτες. Οι εκπρόσωποι του κλάδουν υποστηρίζουν ότι τα μέτρα έχουν πλέον "εκμηδενίσει" την εμπορική πολιτική των εταιρειών προμήθειας. Χαρακτηριστική είναι η αποστροφή του Διευθυντή Νομικών και Ρυθμιστικών Υποθέσεων της Ζενίθ Δημήτρη Χρήστου ότι το νέο σύστημα τιμολόγησης με την προανακοίνωση των τιμών λιανικής του επόμενου μήνα «έβαλε την λιανική αγορά στην εντατική».
Έτερο κρίσιμο ζήτημα που ο κλάδος ζητάει την παρέμβαση της πολιτείας αφορά την λειτουργία της Καθολικής Υπηρεσίας. Χαρακτηριστικά, ο Διευθύνων Σύμβουλος της nrg Αναστάσιος Λωσταράκος ανέφερε πως «πρόκειται για μια παρωχημένη υπηρεσία. Είναι μια υπηρεσία που στην ουσία κληρονομούμε πελάτες με ληξιπρόθεσμες οφειλές». Πρόσθεσε ακόμη ότι συνιστά τροχοπέδη για οποιονδήποτε θέλει να επενδύσει περαιτέρω και θέλει να αποκτήσει μερίδια αγοράς». Ειδικότερα, ο κλάδος ζητάει να μπει «φρένο» έστω χρονικό σε αυτό που λέμε καθολική Υπηρεσία.
Στο «στόχαστρο» των προμηθευτών βρέθηκε και το ζήτημα της είσπραξης τρίτων χρεώσεων που καλούνται οι προμηθευτές να καταβάλουν ακόμη και σε περιπτώσεις που δεν έχουν εισπράξει, γεγονός που επιβαρύνει σημαντικά την ρευστότητά τους, ενώ κάτι τέτοιο απαιτεί σημαντικά αυξημένα κεφάλαια κίνησης σε μια εποχή που αυτά επιβαρύνονται με επιτόκιο 10%. Από την άποψη αυτή, στελέχη του κλάδου υπογραμμίζουν την ανάγκη αλλαγής του τρόπου είσπραξης χρεώσεων που δεν σχετίζονται με το προϊόν «ενέργεια», προτρέποντας στην υιοθέτηση ενός μοντέλου στα πρότυπα των δημοτικών τελών. Ταυτόχρονα, να προκύπτει ένα fee για την υπηρεσία της είσπραξης που προσφέρουν.
Ένα ακόμη αίτημα προς την πολιτεία αφορά την αυτοκατανάλωση. Συγκεκριμένα, όπως επισήμανε η Μελίζα Ασημακοπούλου, Διευθύντρια Ρυθμιστικών Θεμάτων της ΗΡΩΝ, με το καινούργιο νομοσχέδιο, ο ρυθμός της αυτοκατανάλωσης μεταφέρεται σε περιορισμένες δυνατότητες. Η οδηγία λέει ότι ο αυτοκαταναλωτής μπορεί να συμψηφίζει την ενέργεια του από την κατανάλωση ενός πάρκου που το διαχειρίζεται και ανήκει σε ένα τρίτο πρόσωπο και βρίσκεται σε μια άλλη γεωγραφική περιοχή. Ο εικονικός ενεργειακός συμψηφισμός στον εθνικό ενεργειακό νόμο που ψηφίστηκε πρόσφατα, δίνει μια τέτοια δυνατότητα μόνο στους ΟΤΑ και τις ενεργειακές κοινότητες των ΑΠΕ και των πολιτών. Εξαιρεί και τους οικιακούς καταναλωτές και τις επιχειρήσεις.
Τα αιτήματα προς τους διαχειριστές
Η «ατζέντα» αιτημάτων προς τους διαχειριστές αφορά στις απώλειες του δικτύου, την εκκαθάριση της αγοράς εξισορρόπησης, τις χρεώσεις των διαχειριστών, την εκκαθάριση των προμηθευτών για παροχές net metering, καθώς και την διαθεσιμότητα εγγυήσεων προέλευσης. Επιγραμματικά, σχετικά με τις απώλειες του δικτύου, το ζητούμενο είναι θα τηρηθούν τα προβλεπόμενα του ρυθμιστικού πλαισίου ώστε να επέλθει μεγαλύτερη διαφάνεια στην αγορά.
Σε ότι αφορά την εκκαθάριση της αγοράς εξισορρόπησης, το αίτημα εστιάζει κυρίως στους λογαριασμούς προσαυξήσεων και δη στον ΛΠ3, όπου παρατηρείται μια έντονη διακύμανση τιμών από 5 έως και 25 ευρώ ανά μεγαβατώρα. «Με τέτοια διακύμανση της τιμής και παντελή αδυναμία πρόβλεψης της ή καθορισμού της από τους συμμετέχοντες και παρέχοντες υπηρεσιών εξισορρόπησης είναι αδύνατον να γίνεται σοβαρός προϋπολογισμός και ουσιαστικό pricing. Όλα αυτά στο τέλος οδηγούν σε σύγχυση στη λιανική αγορά», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γιώργος Παναγιώτου, Διευθυντής Στρατηγικής και Ενεργειακής Διαχείρισης της Volton.
Αναφορικά με τις χρεώσεις των διαχειριστών, ο κλάδος ζητάει μεγαλύτερη σαφήνεια ως προς τις μεθόδους εκκαθάρισης των πληρωμών. Να εισπράττονται και να αποδίδονται όσα χρειάζονται από τους προμηθευτές και την επόμενη χρονιά να γίνεται επανυπολογισμός και να επαναπροσδιορίζονται οι σχετικές χρεώσεις. Θα βοηθήσουν καταλυτικά τέτοιες ρυθμίσεις στη διαφάνεια της λιανικής και χονδρικής αγοράς, όπως χαρακτηριστικά αναφέρθηκε.
Ζήτημα, επίσης, έχει προκύψει με την σπανιότητα σε εγγυήσεις προέλευσης στην ελληνική αγορά εν αναμονή των δημοπρασιών που πρόκειται να εκκινήσει ο ΔΑΠΕΕΠ. Όπως αναφέρθηκε, η εν λόγω κατάσταση έχει οδηγήσει σε εκτόξευση τις τιμές όπου από μερικά cents πλέον κινούνται σε 6,7,8,9 ευρώ ανά Μεβαγατώρα, πράγμα, ωστόσο που δυσχεραίνει σημαντικά τον κλάδο, ιδιαίτερα εταιρείες που λόγω εταιρικού προφίλ, χρειάζονται επειγόντως να διασφαλίσουν εγγυήσεις προέλευσης.
Ο ρόλος του Ρυθμιστή
Τέλος, πεποίθηση όλου του κλάδου είναι η αναμόρφωση του ρυθμιστικού πλαισίου με τρόπο που πλέον να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες συνθήκες όπου το ρίσκο υφίσταται και απαιτείται να λαμβάνεται υπόψη. Επομένως το ερώτημα είναι ποιος αναλαμβάνει το ρίσκο και με ποιον τρόπο, με ποια εργαλεία αναλαμβάνει αυτό το ρίσκο. Σε αυτή την κατεύθυνση, όπως ανέφερε ο κ. Χρήστου, η βέλτιστη επιλογή είναι η ευθύνη για τον Κώδικα προμήθειας να περάσει στα «χέρια» της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας με στόχο την διαμόρφωση ενός σύγχρονου, μοντέρνου και σταθερού ρυθμιστικού πλαισίου. «Να περάσουμε από την φάση του έντονου κρατικού παρεμβατισμού σε μια κλασικά ρυθμιζόμενη αγορά».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου