Υπάρχουν λεφτά για κρατικοποίηση της ΔΕΗ;

του Νίκου Φιλιππίδη

Από το καλοκαίρι και μετά προεξοφλείται αστάθεια και άνοδος τιμών στην αγορά ενέργειας. Η Ευρώπη θα πασχίζει να «γεμίσει» τις αποθήκες φυσικού αερίου. Εάν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις, τότε οι πρώτες μέρες της νέας κυβέρνησης μετά τις κάλπες του Ιουλίου (εφόσον φυσικά σχηματιστεί) θα συμπέσουν με ισχυρές αναταράξεις στις ενεργειακές αγορές. Θα είναι η πρώτη και πιο άμεση από τις «καυτές πατάτες» στην ενέργεια που θα κληθεί να διαχειριστεί το νέο κυβερνητικό σχήμα. Και οι άλλες δεν θα αργήσουν να φανούν. Είτε πρόκειται για επιδοτήσεις που θα δοθούν για τα νέα συστήματα αποθήκευσης μέσω των διαγωνισμών που θα προκηρύξει το ΥΠΕΝ, είτε για προσαύξηση στις ταρίφες των ΑΠΕ, είτε για αυξήσεις στα τέλη χρήσης δικτύων, ο τελικός αποδέκτης του λογαριασμού είναι ο καταναλωτής. Και το ερώτημα είναι κατά πόσο η νέα κυβέρνηση που θα προκύψει από τις κάλπες θα μπορέσει να χειριστεί όλα αυτά τα ζητήματα.

Για την αντιμετώπιση όλων των παραπάνω συγκρούονται δύο «κόσμοι». Από τη μια το πρόγραμμα της σημερινής κυβέρνησης, που με πολλές επενδύσεις στοχεύει στη μεγέθυνση της πράσινης παραγωγής ενέργειας και των διασυνδέσεων, με στόχο η χώρα να καταστεί αυτόνομη, αλλά και να μεταβληθεί σε καθαρό εξαγωγέα ενέργειας προς τη Βόρεια Ευρώπη. Από την άλλη, το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ στοχεύει περισσότερο στη μείωση των τιμών και των υπερκερδών των εταιρειών με επιθετικές παρεμβάσεις, που κινούνται ή και ξεπερνούν τα όρια των ευρωπαϊκών κανονισμών. Ως γνωστόν, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης προτείνει ανοιχτά πλαφόν 5% στα κέρδη των διυλιστηρίων με επέκταση και στις εταιρείες παραγωγής ρεύματος, μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα και βέβαια εμμένει στην άποψη της επανακρατικοποίησης της ΔΕΗ.

Το τελευταίο αποτελεί το απόλυτο φετίχ για τον ΣΥΡΙΖΑ. Ποια οικονομική σκοπιμότητα εξυπηρετεί κάτι τέτοιο και πώς θα γίνει, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μας εξηγεί. Με ποιον αλήθεια τρόπο θα περιέλθουν οι μετοχές στα χέρια του κράτους και το Δημόσιο θα αυξήσει το ποσοστό του από το 34% στο 51%; Μέσω αναγκαστικής κρατικοποίησης τύπου Μαδούρο; Μέσω προαιρετικής δημόσιας πρότασης προς τους μετόχους μέσω Χρηματιστηρίου; Και ποιο είναι το προβλεπόμενο κόστος για το Δημόσιο; Παρεμπιπτόντως για να έχουμε μια εικόνα, η κεφαλαιοποίηση της ΔΕΗ ανέρχεται σήμερα σε πάνω από 3 δισ. ευρώ, το Δημόσιο ελέγχει το 34% και για να γίνει μια προαιρετική δημόσια προσφορά, με σκοπό την έξοδο της επιχείρησης από το Χρηματιστήριο, θα πρέπει να αποκτήσει το 66%. Δηλαδή να καταβάλει στους επενδυτές ποσά πάνω από την αξία στην οποία είχαν εισέλθει όταν η επιχείρηση προέβη το 2021 σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, τα οποία υπολογίζονται σε πάνω από 2,2 δισ. ευρώ.

Πρόσφατα επίσης ακούσαμε από τον Γ. Δραγασάκη, άλλοτε αντιπρόεδρο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, να προαναγγέλλει ότι αν το κόμμα έρθει στην κυβέρνηση θα τα βάλει με τους μεγάλους της πράσινης ενέργειας. Δεν διευκρίνισε τι εννοεί, αλλά αρκετοί το συνέδεσαν με μια γενικότερη πρόθεση του κόμματος να κλείσει το μάτι στους «μικρούς» της ενέργειας, τάζοντάς τους ότι θα απελευθερώσει για λογαριασμό τους πολύτιμο ηλεκτρικό χώρο, τον οποίο σήμερα κατέχουν μεγαλύτερες εταιρείες. Μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο; Δεν υπάρχουν ρήτρες και συμβατικές διασφαλίσεις; Δεν έχουν υπογράψει οι επενδυτές ΑΠΕ συμβάσεις με τους διαχειριστές των δικτύων; Δεν θα πυροδοτήσει ένα μπαράζ προσφυγών; Προφανώς, είναι η απάντηση. Από την άλλη θα έλεγε κανείς, εδώ είναι Ελλάδα, έχουμε εκλογές και λέμε και μια κουβέντα παραπάνω…

(αναδημοσίευση από Οικονομικό Ταχυδρόμο)